Na eetbuien of als we een dag heel ongezond hebben gegeten, is het makkelijk om te denken: ‘ik leer het ook nooit’ en ‘het lukt me toch niet’. Dit soort gedachten heeft bijna iedereen wel eens gehad, volgens mij! En dat geeft helemaal niet. Het gaat erom wat je daarna doet. Je weet dat dit soort gedachten je niet vooruit helpen, maar hoe kun je overeten voorkomen? Hiervoor geef ik je tips.

Eetbuien, verstoord eetgedrag en de eetbuistoornis

Ten eerste wil ik graag nog even uitleggen wat ik met eetbuien bedoel. Ik richt mijn blogs vooral op emotie-eten, en het soort eetbuien dat je dan kunt hebben. Bijvoorbeeld als je je een tijd lang een bepaald product, zoals chocoladekoekjes, ontzegd hebt, en uiteindelijk zwigt en het hele pak opeet, en nog een reep chocola, en nog een toetje. Je kunt dat ook verstoord eetgedrag noemen.

Daarnaast bestaat er ook de eetbuistoornis, een stoornis die is opgenomen in de DSM-5 (een medisch boek over psychische stoornissen met criteria waar je aan moet voldoen om een diagnose te krijgen). Hierin staan bijvoorbeeld ook anorexia en boulimia. De eetbuistoornis is iets anders  dan verstoord eetgedrag en gaaat een stuk verder dan een eetbui die je kunt hebben door bijvoorbeeld emoties. Kijk vooral eens op de website van I am a Foodie voor meer informatie hierover. In mijn blogs richt ik mij op verstoord eetgedrag en niet op eetstoornissen.

Het voorkomen van teveel eten is een proces, geen quick fix

Een eetbui voorkomen, is een proces en hoe lang dat duurt verschilt per persoon. Het zal maar weinig mensen echt lukken om van de ene op de andere dag nooit meer te overeten. Er zit namelijk vanalles achter wat je niet 123 hebt opgelost. En dat is ook niet erg, met onderstaande stappen kun je een begin maken om te voorkomen dat je een volgende keer in dat ‘what-the-hell’-effect terechtkomt (‘het is nu toch al verpest, ik eet het hele pak op’).

Accepteer dat het zo gegaan is

Natuurlijk is het heel vervelend om eetbuien te hebben. Je voelt je daarna schuldig en je schaamt je misschien ook wel door de enorme hoeveelheid eten die je hebt gegeten. Maar accepteer dat het is gebeurd, realiseer je dat je nu eenmaal een mens bent en reflecteer op wat er is gebeurd.

Er is namelijk altijd een reden voor je eetbui en die moet je onderzoeken. Dus voordat je jezelf de schuld geeft, onderzoek wat eraan voorafging: volg je een dieet of mag je van jezelf bepaalde voedingsmiddelen niet eten? Grote kans dat je dan juist dát eten wilt hebben! Op de lange termijn houd je dat niet vol en ga je het toch eten. En waarschijnlijk veel meer dan wanneer je het gewoon had gegeten toen je er de eerste keer zin in had. Geen wonder dat je een eetbui had dus.

Ook kan het zijn dat je overdag te weinig had gegeten. Dan kun je daar ‘s avonds zo’n honger van hebben dat het lijkt alsof je niet meer verzadigd raakt. Je gaat compenseren. 

Emotie-eten

Ook kan het zijn dat je door een bepaalde emotie teveel ging eten. Was je ergens verdrietig over, gespannen, gestresst, eenzaam, gefrustreerd of boos? Of was het gewoon verveling? De enige manier om daarmee om te gaan (óók met verveling) is het gevoel te ondergaan: kijk waar het vandaan komt, hoe het voelt voor jou en laat het er maar even zijn.

Vervolgens kun je denken: wat kan ik, behalve eten, doen om ermee om te gaan? Bijvoorbeeld: iemand bellen, met je partner praten, het opschrijven (eventueel in een dagboek) of er hardop over praten tegen jezelf. Zo maak je een begin om het te verwerken. Dit is echt zo’n ding dat je moet oefenen, en na verloop van tijd ga je beter herkennen wat voor jou de trigger is om te eten en weet je op dat moment wat je beter wél kunt doen. 

Veroordeel jezelf er niet om, maar zie de eetbui als iets dat gebeurde in jouw proces naar een betere relatie met eten. Het is niet goed of slecht maar een teken dat je bezig bent beter naar je gevoel te luisteren. Je oefent met beter omgaan met eten. Daar hoort dit af en toe bij.

Pak de draad weer op

Eén van de moeilijkste dingen voor veel mensen is om de draad na een eetbui weer op te pakken. Maar jezelf herpakken kan altijd, zelfs nog tijdens het moment dat je teveel eet. Wees niet te hard voor jezelf en kijk wat je wilt doen. Het is totaal normaal om te willen genieten van iets lekkers. Jezelf dit ontzeggen heeft geen zin, tegemoet komen aan je eigen behoeftes heeft wél zin! Bij intuïtief eten leer je om jezelf toe te staan onvoorwaardelijk te eten en geen enkel product te zien als goed of fout. Dit lijkt misschien onmogelijk maar het is een hele goede stap om weer normaal naar eten te kunnen kijken. Eten heeft alleen de betekenis die jij eraan geeft.

Focus op je leven en niet op gewicht

Focussen op het gewicht of afvallen maakt je niet gelukkig. Kijk eerder naar andere dingen in je leven die je leuk vindt, en wat je uit het leven wilt halen. Maak een lijstje van de dingen die je leuk vindt om te doen en waar je graag meer aandacht aan wilt besteden. Zijn er dingen die je over een jaar of over 5 jaar wilt bereiken? Focus dan ook op je langetermijndoel. Dat het een dag wat minder gaat is niet zo erg. Je hebt die stip op de horizon waar je het voor doet.

Een leuke oefening hierbij is om te visualiseren hoe je leven er over een jaar of over 5 jaar uitziet: wat doe je voor werk? Hoe ga je om met eten? Welke vrienden heb je? Hoe zijn je financiën? Hoe is je gezondheid? Wat doe je ter ontspanning? Heb je een relatie? Wat doe je voor werk of studie? Hoe woon je?

Schrijf daarna 3 doelen op waar je aan wilt werken. Zoals: ‘ik heb dit en dit werk dat precies bij mij past’, of: ‘ik maak elke week een lange wandeling in het bos’, of: ‘ik heb een hechte vriendengroep met wie ik regelmatig dingen onderneem’.

Welke gemakkelijke stap kun je nu al zetten om je doelen te bereiken? Doe het meteen of schrijf het op in je agenda. Door kleine stapjes te nemen ga je meteen die saboterende, negatieve gedachten tegen.

Als je weet wat je wilt, zie je veel sneller kansen. Je wordt creatiever en gemotiveerder en gaat het leven leven dat je écht wilt.