Daar sta je dan in de winkel. Van de meeste producten zijn zóveel varianten beschikbaar, dat ik soms eerst tien minuten in het luchtledige sta te staren en dan ineens weer besef dat ik, oja, boodschappen aan het doen was. Hoe kies je voedzame producten als je lekker gezond bezig wilt zijn? Vandaag drie tips om etiketten te lezen zodat je producten kunt vergelijken op voedzaamheid.
Tip 1: check de ingrediëntenlijst
Kijk als eerste naar de achterkant van het pak op de ingrediëntenlijst. Het ingrediënt dat vooraan staat, daarvan zit er het meeste in het product (van het laatste ingrediënt het minste). Als het eerste ingrediënt suiker is, weet je dus meteen dat het product voornamelijk suiker bevat. Verder geen ordeel daarover, just stating a fact.
Tip 2: Google de ingrediënten die je niet kent
Als je toch bezig bent met etiketten lezen en echt wilt weten wat er allemaal in het product zit, Google dan ook de ingrediënten die je niet bekend voorkomen. (Dit zou ik wel thuis doen, anders wordt boodschappen doen als een bezoekje aan Ikea.) Soms zit er bijvoorbeeld veel meer suiker in een voedingsmiddel dan je op het eerste gezicht leest. Fabrikanten vermommen suiker namelijk graag en gebruiken dan woorden als: tarwe-glucosestroop, vruchtensap uit concentraat, karamel, honing, bruine rietsuiker, magere melkpoeder, lactose (=melksuiker), kaneelsuiker, glucosefructosesuiker en kandij (dit vond ik vroeger zóóó lekker 😋. Als we met mijn ouders op een zondagmiddag na het bos ergens koffie gingen drinken, zat m’n hand áltijd in zo’n kandijpotje. Wat vies eigenlijk 🤔).
Sommige suikers klinken heel natuurlijk en daardoor gezond, maar je lijf ziet alles gewoon als suiker (ook kokosbloesemsuiker) en breekt het allemaalaf tot glucose (=suiker in zijn puurste vorm!). Overigens mag je best suikers hebben, je lijf kan niet eens zonder. Kies in de basis vooral voor onbewerkte en volkoren producten die goed verzadigen, zoals volkorenbrood, zilvervliesrijst, groente en fruit.
Geen tip maar even wat over E-nummers
In de ingrediëntenlijst staan ook vaak E-nummers. De fabrikant mag zelf beslissen of hij/zij/wiedanook het E-nummer of de benaming zelf op de verpakking zet.
E-nummers zijn stoffen die de eigenschappen van producten verbeteren en die je er vaak toch echt wel in wilt hebben. Denk aan antiklontermiddelen (in poedervormige producten), antioxidanten (tegen smaakbederf, zoals in vlees, sauzen en koekjes), en emulgatoren (zodat vet en water kan mengen in bijv. ijs, chocola en sauzen. Een Heel Belangrijk E-nummer, als je het mij vraagt). E-nummers worden dus ook gebruikt om producten houdbaar te maken. Grote kans dat je ze allang binnen hebt gekregen, ook al let je er misschien op dat je geen e-nummers eet.
Een E-nummer wordt door de Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) streng gecontroleerd op veiligheid. Eenmaal in het product kun je het prima eten.
Tip 3: check de voedingswaardetabel
Als je wilt weten welk product het meest voedzaam is, kijk dan ook naar voedingswaardetabel. Zo kun je producten bijvoorbeeld vergelijken op de hoeveelheid verzadigd vet (het ‘verkeerde’ vet), suikers en zout. Ook vezels staan hier vaak. Hoe hoger, hoe beter. Dat maakt het product voedzamer.
Wat betekent “waarvan suikers?”
In de voedingswaardetabel zie je vaak onder koolhydraten staan: “waarvan suikers”. Dit zijn álle suikers in het product. Dus ook de suikers die er van nature in voorkomen, zoals suikers in fruit (fruitsuiker) en in melk (melksuiker: lactose). Om te weten of er extra suiker aan een product is toegevoegd, moet je ook kijken of er suikers vermeld staan in ingrediëntenlijst. Kun je meteen checken of het vooraan staat (en dus vooral uit suiker bestaat).
Gratis e-book etiketten lezen
Ik hoop dat je zo wat makkelijker een keuze in de supermarkt kunt maken! Er is nog veel meer te vertellen over etiketten lezen, daarom heb ik alle belangrijke informatie hierover gebundeld in mijn e-book Nooit meer besluiteloos in de supermarkt. Hierin lees je wat het verschil is tussen TGT en THT, wat die geheimzinnige E op verpakkingen toch betekent, én hoe je porties met elkaar kunt vergelijken.