Heb je supplementen nodig?

Als je Googlet op supplementen krijg je 11.700.000 resultaten. Eén blogje meer erbij over dit onderwerp kan dus wel 😜. Heb je supplementen echt nodig? En gebruik ik dit zelf? Ik vertel het hieronder. Ook waaróm je ze nodig zou kunnen hebben.

Moet je supplementen nemen?

Als je gezond eet, is het in principe niet nodig om extra vitamines en mineralen te nemen. Wel zijn er groepen mensen die niet genoeg micronutriënten binnenkrijgen via eten en drinken of via zonlicht (vitamine D), en extra vitamines moeten nemen in de vorm van een supplement:

Daarnaast zijn er groepen mensen voor wie geen richtlijn bestaat, maar die wel een verhoogde behoefte aan bepaalde vitamines en mineralen kunnen hebben:

• Ouderen die weinig eten, of ouderen met maag-/darminfecties die vitamine B12 niet goed meer op kunnen nemen.
• Mensen die eenzijdig eten (dit kan onder andere voorkomen bij alcoholisten).
• Mensen die een extreem afvaldieet volgen.

In deze gevallen is het raadzaam contact op te nemen met een arts of diëtist voor persoonlijk advies.

Hoe zit het met mijn supplementengebruik?

Zelf neem ik elke dag een multivitamine met niet meer dan 100 procent van de ADH van alle stoffen (veel ook minder dan 100 procent), en 10 mcg vitamine D. De vitamine D neem ik omdat ik er vorig jaar achterkwam dat ik een tekort had. Bovendien ga ik toch al richting de leeftijd waarop ik extra vitamine D moet nemen 😄.

De multivitamine neem ik omdat ik soms periodes heb dat ik heel eenzijdig eet, bijvoorbeeld omdat ik het te druk heb en heel weinig varieer met eten. Met die pilletjes weet ik dat ik dan in elk geval wel voldoende vitamines en mineralen binnenkrijg.

Groente en fruit of … (vul in wat je liever niet eet) vervangen door supplementen, kan dat?

……?! Ik krijg een beetje kortsluiting met zo’n vraag 🤪. Want eten is toch freakin’ lekker? En in de toekomst drinken we waarschijnlijk toch allemaal alleen nog één soort shake 👽, dus waarom zou je nu al eten vervangen door een pilletje 🤔?

Maar, ja, in theorie kun je natuurlijk groente en fruit vervangen door supplementen. In theorie kun je ook met een fiets van een skipiste afglijden, maar dat zie ik ook niemand snel doen 😅. Ik raad het niet aan, en zelfs af, om eten te vervangen door supplementen. Omdat voeding naast vitamines en mineralen ook vezels en bioactieve stoffen bevat die je gezondheid verbeteren.

Vezels

Vezels, in bijvoorbeeld groente en fruit maar ook in brood, rijst en aardappelen, houden je darmen gezond en zorgen voor een verzadigd gevoel. Dat effect hebben supplementen niet.

Bioactieve stoffen

In planten komen van nature bioactieve stoffen voor, die gezondheidsbevorderend kunnen werken. Aan sommige voedingsmiddelen worden deze stoffen ook toegevoegd. Voorbeelden zijn antioxidanten, flavonoïden, cafeïne, creatine, fytosterolen (die de cholesterolopname remmen, bijvoorbeeld toegevoegd aan sommige margarines. Neem die trouwens alleen in overleg met je huisarts) en stoffen met een gunstig effect op de darmbacteriën, zoals prebiotica.

In principe kan je lichaam zonder bioactieve stoffen. Maar als je gewoon lekker gezond eet en elke dag iets uit elke voedselgroep neemt, zorg je ervoor dat je genoeg energie hebt en het risico op bijvoorbeeld hart- en vaatziekten en bepaalde soorten kanker verlaagt.

En zoals je hieronder kunt lezen, kun je bij het gebruik van sommige supplementen ook nog eens teveel van bepaalde stoffen binnenkrijgen, en dat kan schadelijk zijn.  

Check dit nog even als je een supplement gebruikt of wilt kopen

Wil je een voedingssupplement gebruiken of gebruik je dit al? Let dan op dat de getallen onder de referentie-inname niet boven de 100 procent van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) komen.

Meer dan de aanbevolen hoeveelheid vitamines of mineralen binnenkrijgen, zorgt er niet voor dat je er ook méér profijt van hebt. Je weerstand wordt er bijvoorbeeld niet nóg beter door.

Teveel van bepaalde vitamines plas je niet gewoon uit maar kunnen schade veroorzaken

Van sommige supplementen is meer innemen zelfs schadelijk. Als je bijvoorbeeld teveel vitamine B6 binnenkrijgt door supplementen, kun je zenuwschade oplopen. Dit gebeurde schaatser Sven Kramer bijvoorbeeld. Daarom is het advies om, als je wel iets extra’s neemt, te kiezen voor een supplement met niet meer dan 100 procent van de ADH.

En dan nu nog een heel saai stuk over vitamines en mineralen (ik hou het kort. Wel met leuke feitjes!)

Vitamines en mineralen: waarom hebben we die microdinkies eigenlijk nodig?

Je lichaam heeft vitamines en mineralen nodig om gezond te blijven, voor energie en voor een normale groei en ontwikkeling. Vitamines en mineralen leveren op zichzelf geen calorieën (=energie), maar spelen een belangrijke rol bij het vormen van energie uit voeding. Vooral de B-vitamines doen dit, ze fungeren dan als co-enzymen en activeren enzymen. B-vitamines helpen onder andere bij de stofwisseling van koolhydraten, vetten, aminozuren en alcoholen voor energie. Omdat je lichaam niet zelf alle vitamines kan aanmaken, halen we ze uit voeding.

🥱

Nu kan ik hier natuurlijk een heel verhaal ophangen over welke vitamines en mineralen waar in zitten, hoeveel je ervan nodig hebt en waar ze goed voor zijn. Maar dat heeft het Voedingscentrum al voor mij/jou gedaan dus dat zou een saai copy-paste-verhaal worden 🧐.

Wat ik vooral belangrijk vind om te benadrukken: je eet nooit maar één vitamine (ja, wel met zo’n pil dus, maar dat bedoel ik hier niet 🙄), je eet een heel voedingsmiddel, product, jeweetwel, eten. Je eet bijvoorbeeld niet vitamine C, maar een hele sinaasappel, waar naast vitamine C ook vezels in zitten. (Trouwens, spruitjes bevatten méér vitamine C dan sinaasappels, wist je dat? Zo’n drie keer zoveel 🥬 (bij wijze van spruitje-emoticon).)

Over voedingsmiddelen als geheel kun je iets zeggen over hoe gezond het is, maar over een voedingsstof op zichzelf niet echt. Je totale eetpatroon en de producten die je daarbij eet, zeggen iets over jouw gezondheid. Dus focussen op een enkele vitamine heeft niet zo heel veel zin (wel als je een tekort hebt aan één of meerdere natuurlijk, dat moet je fiksen!).

Takeaway

Dus nog even op een rijtje:

• Sommige groepen mensen hebben extra vitamines nodig.
• Vervang fruit, groente en andere producten liever niet door een pilletje, want dan mis je ook andere belangrijke stoffen en effecten die supplementen je niet kunnen bieden.
• Je totale eetpatroon en de producten die je daarbij eet, zeggen meer over jouw gezondheid dan één enkele vitamine.
• Eten is lekker! Ja, daar valt niet echt over te discussiëren 😜.

Hartelijke groet,

Femke